Unia Europejska, jaką znamy dzisiaj, jest wynikiem zderzenia dwóch odmiennych wizji integracji. Robert Schuman opowiadał się za współpracą suwerennych państw, podczas gdy Altiero Spinelli chciał dążyć do stworzenia federalnej Europy, wolnej od granic narodowych. Te dwa podejścia wciąż kształtują debatę o kierunku rozwoju wspólnoty. W programie „Strefa Złotego” prof. Zbigniew Krysiak, prezes Instytutu Myśli Schumana, analizował, która z tych wizji dominuje współczesną Unię.
Jednym z tematów rozmowy była kwestia wspólnej waluty. Profesor przedstawił swoje stanowisko na temat wpływu euro na gospodarkę, wskazując na jego destabilizujące konsekwencje. Zwrócił uwagę na różnice w poziomie inflacji oraz oprocentowaniu obligacji rządowych w krajach strefy euro, tłumacząc je zróżnicowanym ryzykiem charakterystycznym dla poszczególnych regionów. Podkreślił, że te różnice wymuszają odmienne poziomy oprocentowania emisji obligacji, co stoi w sprzeczności z zasadą jednolitej waluty, mającej zapewniać jednolity koszt pieniądza. Gość zasugerował również, że Niemcy mogłyby wykorzystywać ten mechanizm do kapitałowego przejmowania innych obszarów.
Podkreślił także, że UE nie spełniła założonego celu integracji, którym miało być zbliżenie potencjałów gospodarczych krajów członkowskich. Zauważył, że zamiast tego obserwujemy proces odwrotny. Choć nominalne wskaźniki rosną, różnice między krajami także się pogłębiają.
W rozmowie poruszono również kwestie wprowadzenia euro w Polsce. Ekonomista podkreślił, że nawet w przypadku osiągnięcia rzeczywistej konwergencji ekonomicznej nie ma uzasadnienia dla rezygnacji z polskiego złotego. Jego zdaniem specyfika gospodarek oraz różnice potencjałów ekonomicznych sprawiają, że utrzymanie własnej waluty i niezależnych instytucji monetarnych, jest kluczowe dla rozwoju i bezpieczeństwa kraju.
Rozmowa została przeprowadzona 22 lipca 2024 r.
Całość podcastu na platformie
Spotify